www.eprace.edu.pl » temperament-a-stres » Dyskusja wyników

Dyskusja wyników

Jak wynika z przedstawionych przeze mnie wyników oraz wcześniej prowadzonych badań, niezmiernie ciężkie okazuje się w badaniach eksperymentalnych uzyskanie wyników potwierdzających istnienie związków między wynikami testu typu papier ołówek a wynikami w teście nie opartym na deklaracjach tylko badaniu rzeczywistych zachowań. Wspomniał o tym w swojej książce prof. Strelau (2004).

Pierwszą z przyczyn jest fakt, iż niemożliwa staje się standaryzacja. Otrzymane wyniki surowe nie są w pełni jednorodne. Należy uwzględniać różnice między pomiarami, które mimo starań nie są nigdy prowadzone w pełni jednorodnych warunkach. Dodatkowo, jak już wspominałam wcześniej przy opisie badań na temat stresu, ważne jest, aby pamiętać, że sama odporność na stres to zjawisko bardzo złożone. Wyniki w takim teście, jak test DG nie są według mnie w pełni miarodajne. Osoby badane, różnią się poziomem inteligencji, sprawności fizycznej, poziomem umiejętności manualnych, trybem życia itp. To wszystko wpływa na wyniki testu.

Wyniki przeprowadzonego badania potwierdziły tylko część założonych hipotez. Otrzymano mniej korelacji niż się spodziewano. Dodatkowo pojawiły się korelacje, które są sprzeczne z hipotezami.

Uzyskane wyniki potwierdziły istnienie związku między reaktywnością oraz aktywnością a odpornością na stres. Znak korelacji wskazuje, iż wraz ze wzrostem aktywności wzrasta odporność na stres. Przy badaniu reaktywności emocjonalnej wykazano, że wraz ze wzrostem wyników na skali reaktywności spada odporność jednostki na stres.

Ciekawy wynik otrzymano również przy badaniu związków cech temperamentalnych oraz poszczególnych typów reakcji. Wrażliwość sensoryczna była cechą, która we wszystkich trzech częściach pomiaru korelowała dodatnio z ilością reakcji nieprawidłowych. Wynik ten oznacza, że wraz ze wzrostem wyników na skali wrażliwości sensorycznej wzrasta liczba popełnianych błędów. Niestety przy porównywaniu pomiarów, które miały być potwierdzeniem odporności lub jej braku na stres, nie uzyskano potwierdzenia, że wrażliwość ma z nią związek. Z otrzymanych korelacji wynika jednak, że osoby wrażliwe sensorycznie wypadają gorzej w testach wymagających reagowania na szybko pojawiające się bodźce. Już nawet „wolne” tempo prezentacji bodźców wpływa u nich na gorszy wynik. Prawdopodobne jest więc, że wywołuje u tych osób stres.

Ostatnia z postawionych przeze mnie hipotez, hipoteza 5, mówiąca o istnieniu związku między żwawością a odpornością na stres nie znalazła potwierdzenia w wynikach mojego badania. Jedyna otrzymana korelacja, to korelacja ujemna między żwawością a ilością reakcji opuszczonych w trzeciej części pomiaru. Oznacza ona, iż wraz ze wzrostem żwawości maleje liczba reakcji opuszczonych. Jest to zgodne z definicją żwawości, która jest cechą pozwalającą jednostce reagować szybko i adekwatnie na szybko pojawiające się bodźce. Nie potwierdza jednak związku żwawości z odpornością na stres.

To, co okazało się dość ciekawe i warte wspomnienia, to korelacja wytrzymałości i ilości reakcji nieprawidłowych przy szybkiej prezentacji bodźców. Wynik ten oznacza, że wraz ze wzrostem wyniku na skali wytrzymałości rośnie ilość reakcji nieprawidłowych. Podobny, paradoksalny wynik otrzymano przy obliczaniu odporności na stres. Okazało się, iż wraz ze wzrostem wytrzymałości spada sprawność reagowania przy szybszej prezentacji bodźców (biorąc pod uwagę pomiar 1 i 2 oraz ilość reakcji nieprawidłowych).

Zdecydowanie lepszym wskaźnikiem odporności na stres okazała się suma reakcji prawidłowych. Przy korelacjach składników temperamentalnych z różnymi błędami uzyskano aż 3 paradoksalne korelacje. Może to być związane z faktem, iż rejestracja „błędu” przez urządzenie DG mogła tak naprawdę oznaczać dwie różne sytuacje. Pierwsza, to taka, kiedy rzeczywiście badany reagował błędnie na pojawiający się bodziec. Inna sytuacja mogła polegać na rejestracji reakcji, która była reakcją na wcześniejszy bodziec, ale nie została zarejestrowana jako reakcja opróżniona, gdyż nastąpiła po czasie określonym jako granice czasu reakcji opróżnionej.

Dodatkowo osoby badane były dobierane do badania w sposób celowy, gdyż wszystkie spełniały kryterium posiadania ważnego prawa jazdy oraz bycia aktywnym kierowcą. Oznacza to, że badani mogli stanowić specyficzną grupę osób, posiadających również określone zdolności związane np. z procesami uwagi.

Podsumowując należy podkreślić, iż trudnym zadaniem okazało się uzyskanie potwierdzenia zakładanych związków. Jak już wspomniałam wcześniej mogło to wypływać z faktu samych sposobów pomiaru, czyli połączenia testu deklaracji z testem rzeczywistych reakcji. Dodatkowo ciężko według mnie stwierdzić, jaka jest reakcja badanych przy zetknięciu z urządzeniem DG. Podczas obserwacji badanych podczas przeprowadzania testu można było zaobserwować, iż były osoby, dla których test DG był rodzajem zabawy. W dzisiejszych czasach, taki test duża część ludzi przechodzi na co dzień, grając w gry komputerowe. Wymagają one takiej samej sprawności i szybkości działania. Ćwiczą one jednocześnie sprawność.

Wyniki badania wskazały istnienie istotnych korelacji temperamentu oraz odporności na stres. Nie można jednak traktować testu FCZ-KT jako dobrego predykatora wyników w testach odporności na stres i sprawności.



komentarze

Copyright © 2008-2010 EPrace oraz autorzy prac.